Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z roku 1490, kiedy to z prezentacji panów von Mildenitz i hrabiów von Eberstein, niejaki Johannes Werner został proboszczem w Pflugrade (Redło) oraz w kościele filialnym w Wangeritz (Węgorzyce).
Wieś jest położona 10 km na południe od Golczewa, 9 km na północ od Nowogardu.
Wioska została założona w 1753 roku przez Fryderyka II Wielkiego – króla Prus. Sprowadził on tu 20 rodzin z Meklemburgi, którzy założyli pierwotnie kolonię.
fot. Kościół w Grabinie około roku 1910. Widokówka z e-bay
Czytaj dalej „Grabin (do 1945 Gräwenhagen)”Wieś jest położona 10 km na południe od Nowogardu oraz 5 km na południowy – wschód od Osiny. Należąca do Gminy Osina. W pobliżu osady odkryto cmentarzysko datowane na okres późno lateński brązowym naszyjnikiem zawiasowym i dwoma brązowymi klamrami do pasa.
Nazwa wsi wywodzi się od radła i radlenia (niem. Pflug – radło, pług). Osada założona została więc w lesie lub na nieuprawnej ziemi, którą należało dopiero wykarczować i zaorać. Legenda mówi, iż podczas „morowego powietrza” postawiono wieś oborać srebrnym radłem, na skutek czego zaraza nie przedarła się do osady i nie zebrała tutaj ofiar. Na mapie Lubinusa z 1618 r. oznaczona jako Plochrade.
fot. Widokówka z lat 30-tych XX wieku, widoczna na niej szkoła, kościół, gospoda Jobsta Kleinschmidta i Dom Naczelnika Urzędu. Widokówka z kolekcji Wojciech Janda
Czytaj dalej „Redło (do 1945 Pflugrade)”Pierwotnie pomnik w stał na placu przy wjeździe do wioski od strony Stepnicy, przed budynkiem parafii. Usadowiony był na granitowej podstawie, na której znajdował się granitowy sześcian z nazwiskami poległych mieszkańców, który ocalał do dziś. Pomnik zwieńczył obelisk w kształcie ostrosłupa. Na jego czołowym boku, znajdował się „Krzyż Żelazny”, a pod nim pewnie jak na innych tego typu pomnikach napis, iż polegli za króla i ojczyznę oraz komu jest poświęcony , czyli mieszkańcom wsi: Köpitz – Kopice, Zartenthin -Czarnocin, Schminz- Śmięć. Na końcu przeważnie było napisane kto ufundował pomnik. Teren na którym stał pomnik ogrodzono w formie pięciokąta ozdobnym, pewnie żeliwnym płotem z furtką, na której znajdował się duży „Krzyż Żelazny”.
fot. Widokówka z 1930 roku z widocznym pomnikiem i budynkiem parafii w tle. Widokówka z kolekcji Wojciech Janda
Czytaj dalej „Pomnik poległych w czasie pierwszej wojny światowej mieszkańców wsi Kopitz, Zartenthin, Schminz (po 1945 roku: Kopice, Czarnocin, Śmięć)”Obecny kościół w Restowie został wzniesiony na przełomie XVII/XVIII wieku, najprawdopodobniej w miejscu wcześniejszej średniowiecznej świątyni. Kościół posadowiony jest w środku wsi, na wrzecionowym nawsiu. Stoi na kościelnej działce, stanowiącej kwadrat, otoczony murem z bramką od strony południowej. Do 1945 roku, na terenie przykościelnym znajdował się cmentarz .Jest to budowla szachulcowa na planie prostokąta z drewna dębowego. Niedawno gruntownie odnowiona. Belka oczepowa ozdobiona jest renesansowym ornamentem kostkowym i sznurowym.
fot. Kościół w Redestowie – rok 2025. Zdjęcie Przemysław Budziak
Czytaj dalej „Kościół katolicki – Redestowo (do 1945 roku kościół ewangelicki Retztow)”Pierwsze wiadomości o zamku w Kościuszkach pochodzą z końca XIII w. Należał on wówczas do rycerza Fryderyka von Hindenburga (1278–1301). W roku 1317 w dokumentach wymienia się „ziemię Hyndenborch”. Dwa rowy w sąsiedztwie zamku i być może wał odcinkowy, usytuowany w odległości 32 m na przekątnej majdanu zamkowego, mogły być związane z obronnym systemem wodno-ziemnym, mocno zatartym w ciągu wieków.
fot. Widoczne wzgórze zamkowe na mapie LIDAR
Czytaj dalej „Ruiny zamku – Kościuszki (do 1945 Hindenburg)”Wieś jest położona około 6 km za zachód od Nowogardu nad jeziorem Kościuszki w pobliżu drogi krajowej nr 6.
W średniowieczu wieś Kościuszki stanowiła lenno rycerskie Fryderyka von Hindenburg, co podają źródła z roku 1266. W tym czasie istniał tutaj zamek rycerski. Od 1274 własność grafa Ottona von Eberstei.
fot. Widok z powietrza na Kościuszki – czerwiec 2025. Zdjęcie Michał Janda
Czytaj dalej „Kościuszki (do 1945 Hindenburg)”Wg Lemckego kościół wybudowano po środku pogańskiego grodziska.
Pierwszy kościół w Osinie został wybudowany w XIV wieku. Został przebudowany w połowie XIX wieku. Dobudowano wtedy wieżę kościelną w tzw. stylu nowogardzkim (taka sama jak w Kościuszkach), zmieniono wygląd okien i wybudowano ośmioboczny grobowiec od strony północnej.
fot. Widok na kościół z roku 1905. Widokówka z polska-org.pl
Czytaj dalej „Kościół katolicki – Osina (do 1945 kościół protestancki Schönhagen)”Wieś jest położona jest ok. 13 km na południowy zachód – wsch. od Nowogardu.
Nazwa (niem. Schönhagen) wywodzi się z istniejącej już na przełomie IX/X w. prastarej osady słowiańskiej, założonej na niewielkim wzgórzu położonym na dawnym rozlewisku rzeki Stepnicy. Pierwszy pisany przekaz o wsi pochodzi z 1331 r., zaś następne dane o wsi pochodzą z wieku XV. Jej niemiecka nazwa oznacza osadę położoną w pięknej okolicy (schőn – piękny, Hagen – teren ogrodzony). Polską nazwę ustalił w roku 1934 ksiądz Kozierowski od pobliskiego wzgórza Espen Berg (niem. Espe – osika, osina).
fot. Widok na Osinę – rok 2025. Zdjęcie Michał Janda
Czytaj dalej „Osina (do 1945 Schönhagen)”Pierwsza wzmianka o obecnym kościele pochodzi z 1844 roku, kiedy to zakończona została jego budowa. Czy wcześniej istniał w tym miejscu również kościół ? nie wiadomo, choć można się domyślać że tak mogło być. Wioska ma bardzo długą historie, więc raczej niemożliwe jest że wcześniej w niej nie było kościoła. Kościół znajduje się w centrum wsi, otoczony terenem byłego cmentarza ewangelickiego.
fot. Kościół w Kościuszkach -czerwiec 2025. Zdjęcie Michał Janda
Czytaj dalej „Kościół katolicki – Kościuszki (do 1945 kościół protestancki w Hindenburg)”