Pomnik poświęcony poległym mieszkańcom wsi Stawno ( do 1945 Stevenhagen).
Pomnik stoi na terenie cmentarza przykościelnego w jego wschodniej stronie. Jego stan jest dobry. Widać, że we wcześniejszych latach była zamontowana na nim jakaś tablica. Pozostały po niej tylko otwory po śrubach.
Współrzędne : 53.496449, 14.898396
Pomnik usytuowany w lesie w pobliżu drogi ze Żdżar do Łaniewa i Modrzewia, po lewej stronie jadąc od Żdżar.
Współrzędne: 53.582087, 14.769019
Pomnik poległych w czasie I Wojny Światowej mieszkańców wsi Żdżary ( Eichberg ) i Modrzewia ( Grünhorst ), choć na kamieniach znajdują się również nazwiska mieszkańców z pobliskiej wsi Łaniewo ( Langenhals ).
Pomnik w latach 30-tych XX wieku. fot. Zdjęcie ze zbiorów Ośrodka Dokumentacji Dziejów Ziemi Goleniowskiej „Żółty Domek”
Czytaj dalej „Żdżary i Modrzewie ( do 1945 Eichberg i Grünhorst )”Cmentarz znajduje się w środku wsi. Pierwotnie na jego terenie znajdował się kościół wybudowany w 1822 roku. W latach 70-tych XX wieku został rozebrany. Link do opisu wsi i kościoła: http://historia-zachodniopomorskie.pl/?p=35
Pomnik upamiętniający poległych mieszkańców wsi w czasie I wojny światowej, znajduje się tuż przy miejscowym kościele przy ulicy Podmiejskiej. Współrzędne:
53°31’53.9″N 14°53’13.8″E
Pomnik z głazu granitowego.
Czytaj dalej „Podańsko – (do 1945 Puddenzig)”Cmentarz ewangelicki znajduje się przy drodze do Zabrodzia, tuż za wsią po lewej stronie. Cmentarz w formie kwadratu o wymiarach 34 x 36 metrów z wyraźnie zarysowaną aleją drzew. Został założony w drugiej połowie XIX wieku.
Wieś została założona przez miasto Szczecin w roku 1725 na obrzeżu lasu w pobliżu rzeki Krępy. Nazwa wsi powstała od uroczyska leśnego będącego dawniej wilczym gniazdem. W XIX wieku wieś połączona została z dobrami Świętej w jedno dominium będące własnością Szczecina. W 1905 roku w było tu kilkanaście zagród i 189 mieszkańców. Po roku 1945 wieś otrzymała nową nazwę Jedliny, opuszczona i nie zasiedlona uległa rozbiórce w latach pięćdziesiątych i przestała istnieć.
fot. Zdjęcie wioski z lat 40-tych. Pochodzi ze zbioru Alexa Krahna, którego potomkowie mieszkali w tej wsi.
Wieś znajdowała się około 3 km na północ od miejscowości Święta.
Tereny rozciągające się wzdłuż zachodniej strony Domiąży zostały w roku 1312 nadane przez księcia Otto I miastu Szczecin. Miasto wówczas sprowadziło tu pierwszych kolonistów, którzy na osuszonych terenach zakładają pierwszą osadę leżącą ok. 3 km na północ od dzisiejszej wsi Święta. Pierwotna nazwa powstałej wsi brzmiała Raddun potem Radunschen Berg. Trudno dostępny podmokły teren zahamował jednak na długo proces osadniczy tych ziem. Założona wieś podupada. W roku 1750 król pruski Fryderyk II nadaje ją generałowi von Stille, który sprowadza nowych kolonistów i nadaje jej nową nazwę Schwabach. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1754 roku, kiedy to była własnością miasta Szczecin, a następnie Jana Christiana Schwanka. Następnie należała do rodzin Marquardt, Karola Fryderyka Juliusza Campa, Edwarda Schwinninga oraz Carla Theodora Gustava Kickebuscha. W początkach XX wieku wieś ponownie staje się własnością Szczecina.
Raduń rok 1925 ,fot. z kolekcji Wojciech Janda
Wieś Łękinia leżała około 3 km na zachód od Klinisk Wielkich.
Wieś została założona w latach 1750/1751 przez Johann Friedrich Sydow, właściciela huty szkła koło Czarnej Łąki (Bergland)
W 1779 roku, mieszkało tu 20 rodzin. Ale już 1865 roku były to 72 rodziny w ilości 313 osób.
Wg spisu z 1905 roku mieszkało tutaj 209 mieszkańców. W roku 1925 mieszkało ich już tylko 149 z czego 87 mężczyzn i 67 kobiet, którzy zamieszkiwali 42 domy mieszkalne. Wszyscy mieszkańcy byli protestantami i należeli do parafii w Lubczynie.
W 1939 roku miejscowość liczyła 142 mieszkańców.
Od 1750 roku wieś należała do powiatu Saatzig. W 1815 roku po reformie administracyjnej miejscowość należała do powiatu Randow, a od 15.10.1939 do powiatu Naugard (Nowogard).
W okresie II wojny światowej częściowo zniszczona, po wojnie opuszczona i nie zamieszkana. Dziś praktycznie niewidoczne jej ślady, poza zniszczonym i zdewastowanym cmentarzem.
Czytaj dalej „Łękinia (do 1945 Friedrichsdorf)”Wieś jest położona ok. 1 km na północny zachód od drogi krajowej nr 6, w tym miejscu pełniącej funkcję północnej obwodnicy Goleniowa, ok. 2 km na północ od miasta.
Ślady osadnictwa na terenie wsi sięgają epoki neolitu, co potwierdza odnalezienie kilku osad na wzgórzu na wschodnim krańcu wsi, a na nich narzędzi kamiennych i elementów uzbrojenia ludności kultury amfor kulistych i kultury ceramiki sznurowej. Następnie, w epoce brązu powstała tu osada rolnicza, co potwierdza znalezisko cmentarzyska urnowego. Prawdopodobnie istniała tutaj również osada odkryta przed wojną kultury łużyckiej i kultury jastorfskiej z epoki żelaza.
Pierwsza wzmianka o Żółwiej Błoci pochodzi z 1328 roku, kiedy to książę Barnim III Wielki przekazał ją miastu Goleniów. Osada powstała najprawdopodobniej w XIII wieku i miała charakter obronny. Wtedy była własnością książąt pomorskich. Do XVIII wieku była jedną z dwóch wsi (obok Miękowa), należących do miasta. W XIX wieku miasto, w ramach odszkodowania dla Żółwiej Błoci, założyło kolejną wieś, Gollnowshagen (Białuń), zlikwidowano wtedy największe gospodarstwa. W 1784 we wsi było 16 gospodarstw chłopskich i 8 chałupniczych. W roku 1820 posiadała już 41 domów mieszkalnych i oprócz chłopów mieszkali we wsi rzemieślnicy (w roku 1847 – 1 szewc, 2 krawców, 2 kowali i 2 handlarzy oraz pracownicy najemni utrzymujący się z pracy stałej poza rolnictwem).
fot. Zabudowania gospodarcze w Żółwiej Błoci w roku 1932.
We wsi znajdował kościół oraz dwa cmentarze- pierwszy przy kościele, a drugi został założony w drugiej połowie XIX wieku w znacznym oddaleniu od wsi, ok. 1 km na północny –zachód od wsi w lesie. Obecny kościół p.w. św. Antoniego powstał w 1932 roku z inicjatywy części mieszkańców należących do kościoła metodystów.
Pierwotny kościół o rodowodzie średniowiecznym został rozebrany po wojnie. Kościół stał na nawsiu, gdyż wieś została założona na planie owalnicy. Na początku XX wieku wieś powiększała się i rozbudowała się w stronę Białunia.
fot. Zdjęcia kościoła i jego wnętrza z 1949 roku. Zdjęcia zakupione na www.fotomemoria.pl
Na dawnym cmentarzu przykościelnym stoją dwa głazy stanowiące pomnik poświęcony mieszkańcom wsi poległym na frontach I wojny światowej. Na jednym a nich znajdują się nazwiska poległych.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
1734: 27 Feuerstellen, vermutlich 150-200 Personen
1734 – 150-200 mieszkańców
1811 – 243 mieszkańców
1814 – 188 mieszkańców
1820 – 306 mieszkańców
1828 – 278 mieszkańców
1834 – 330 mieszkańców
1840 – 378 mieszkańców
1843 – 432 mieszkańców
1871 – 465 mieszkańców – w tym 231 mężczyzn i 234 kobiet ,105 dzieci poniżej 10 roku życia. W tym 333 osoby powyżej 10 roku życia, umiejące czytać i pisać
1905 – 359 mieszkańców
1912 – 393 mieszkańców
1925 – 396 mieszkańców
1939 – 386 mieszkańców
2000 – 196 mieszkańców
Mapa Żółwiej Błoci przez 1945 rokiem
Wieś jest położona na zachód od drogi nr 3 i 6 (obwodnica miasta Goleniowa), na skraju Puszczy Goleniowskiej.
Na terenie miejscowości znajdują się bardzo liczne stanowiska archeologiczne. Ze znalezisk wynika, że tereny te były zamieszkane już 8 tys. lat temu przez kultury mezolityczne, następnie przez stosunkowo rzadką na tym terenie kulturę ceramiki dołkowo-grzebykowej i kolejno przez kulturę pucharów lejkowatych, amfor kulistych, ceramiki sznurowej, najliczniejszą na tym terenie kulturę łużycką i wreszcie na północno-wschodnim krańcu wsi znajdują się pozostałości osady wczesnosłowiańskiej z VIII w. Wśród przedmiotów znaleziono m.in. mezolityczny kościany harpun, topory kamienne – głownie kultury ceramiki sznurowej, gliniane naczynia, haki, sita i liczne narzędzia z kości i kamienia.
W 1314 tereny te stały się własnością miasta Goleniowa. Sama wieś została założona w XIX wieku, kiedy miasto wydzieliło z tego terenu kilkanaście działek kolonizacyjnych. W II połowie XIX stulecia Żdżary były wsią o zabudowie nieregularnej, złożoną z kilku mniejszych osad. Przed wojną znajdowała się tutaj szkoła, w której istniało muzeum zabytków archeologicznych ówcześnie znane niemal w całej Europie oraz poczta. Z analizy mapy z 1888 r. dokładnie widać, że ówczesna wieś złożona była z kilku osad, a największa Eichberg dała nazwę całej miejscowości.
fot. Zdjęcie szkolne wykonane przed budynkiem szkoły w roku 1927
Zabudowa wsi pochodzi z XX wieku, jest to wieś nieregularna, jednak główna oś znajduje się wzdłuż głównej drogi.
Nieopodal, w zagajniku znajduje się kamień pamięci mieszkańców Żdżar i Łaniewa, którzy zginęli na frontach I wojny światowej.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
1905 – 153 mieszkańców
1925 – 32 mieszkańców
2000 – 122 mieszkańców
Mapa Żdżar przed 1945 rokiem
