Przy drodze prowadzącej do Burowa, nad rzeczką Stepnica i jeziorem Lechickim, znajdują się ruiny zamku w Maciejewie. Zamek zbudowano prawdopodobnie około 1400 roku, przez Flemmingów. Choć istnieje bardzo prawdopodobna teoria, iż zamek w tym miejscu istniał już wcześniej. Jego położenie i charakterystyczny teren wskazywałyby na słowiańskie pochodzenie.
Pierwszy kościół we wsi znajdował się w innym miejscu niż obecny i został rozebrany. Był to budynek szkieletowy z dachem pokryty dachówką i z drewnianą wieżą. Przy tym kościele znajdował się również cmentarz, który został zlikwidowany przy jego wyburzaniu. Obecny kościół wybudowano w roku 1857. Według opisu Hugo Lemckego z 1910 roku, kościół ufundował Franz Wilhelm Karl von Flemming, ówczesny właściciel Maciejewa.
fot. Zdjęcie kościoła z pocztówki – rok 1902. Pocztówka z kolekcji Wojciech Janda
Wieś leży na Równinie Nowogardzkiej i skraju Równiny Goleniowskiej oraz Puszczy Goleniowkiej, przy drodze krajowej nr 6, ok. 7 km na północny wschód od Goleniowa.
Pierwsza wzmianka o Glewicach jest datowana na XV wiek. Uwieczniana jest na wczesnych mapach, między innymi Lubinusa z 1618 roku, gdzie występuje nazwa Gleves, jak i na mapie z 1762 roku z planu bitwy pod Sargelow (Czarnogłowy) pod nazwą Glevis.
fot. Glewice – widok od drogi S-6. Zdjęcie Michał Janda
Kościół w Przybiernowie prawdopodobnie istniał już dużo wcześniej niż wskazują to zapiski. W 1311 roku wymieniany jest jako świadek ksiądz z Pribbernow, niejaki Paulus.
Pierwsza wzmianka o budynku kościoła pochodzi z 1554 roku, kiedy to wymieniana jest wieża kościoła z trzema dużymi dzwonami. W 1575 roku wieża uległa zniszczeniu. W 1605 roku kościół został zniszczony. Niestety nie ma informacji z jakiej przyczyny. W 1679 roku, kościół odbudowano, pozostawiając ze starego kościoła jedynie mury.
fot. Kościół w Przybiernowie -lata 40-te. Zdjęcie z kolekcji Wojciech Janda
Świątynia w Glewicach, została wzniesiona w 1789 roku. W XVIII w. kościół należał do parafii w Retztow (Redestowo). Wg Lemckego w 1870 roku kościół został odnowiony. Z spisu dokonanego w roku 1910 przez Hugo Lemckego przy kościele znajdowała się i nadal znajduje chrzcielnica z przełomu XII i XIV wieku. Jest ona wykonana z granitu w stylu romańskim, o wymiarach: wysokość 54 cm, szerokość zewnętrzna 80 cm i wewnętrzna 50 cm. Dziś stoi po prawej stronie wieży dzwonniczej.
Mosty położone są 10 km na wschód od Goleniowa przy drodze Goleniów – Maszewo sąsiadująca z Imnem, Danowem, Burowem i Pogrzymiem. Są jedną z największych wsi Gminy Goleniów.
Ludzie w okolicach Mostów pojawiali się od najdawniejszych czasów, zaraz po ustąpieniu lodowca, co miało miejsce ok. 12.000 – 10.000 lat p.n.e., w starszej epoce kamienia – paleolicie. Świadczy o tym wiele znalezisk archeologicznych. Początki trwałego osadnictwa sięgają tu końca młodszej epoki kamiennej – neolitu. W końcowym okresie neolitu (2200-1700 p.n.e.) na terenie wsi i w jej najbliższej okolicy pojawiła się ludność kultury ceramiki sznurowej. Używała ona naczyń zdobionych wątkiem sznurowym. W okolicach Mostów znaleziono wiele pojedynczych krzemiennych sztyletów, grotów strzał i drobnych ułamków naczyń z tego okresu.
fot. Mosty na początku XX wieku. Zdjęcie ODDZG „Żółty Domek„
Kościół znajduje się w centrum wsi, na niewielkim wzniesieniu. Stoi na terenie nieczynnego cmentarza, który otoczony jest niewielkim murem.
Kościół protestancki został wybudowany pod koniec XV wieku i pierwotnie był prawdopodobnie budowlą salową. Do ówczesnej parafii należały Burowo, Danowo i Tarnówko. W roku 1721 dobudowano do niego po stronie zachodniej drewnianą wieżę, o czworobocznej podstawie i ośmiobocznej drugiej kondygnacji. Na chorągiewce zamontowanej na szczycie wieży widnieje napis: FREL HEVF ANNO 1721. Pod koniec XIX wieku kościół przebudowano. Od wschodu dobudowano pięcioboczne, ceglane prezbiterium. W ostrołukowych oknach umieszczono witraże wyobrażające: Chrystusa Króla, św. Piotra i św. Pawła.
fot. Widok na kościół z powietrza-marzec 2025. Zdjęcia Michał Janda
Już w pierwszej wzmiance historycznej z 14 lutego 1302 r. w Mostach wzmiankowany jest zamek obronny znajdujący się we władaniu rodu von Visen. Był to zapewne jakiś okazały budynek drewniany spełniający funkcje obronne. Na przestrzenie wieków pojawiają się kolejne wzmianki o pałacu w Mostach, ale niewiele wiemy na jego temat. W latach 30. XIX w. w tym samym miejscu Carl Karbe wybudował pałac, który przetrwał do początków XX w.
fot. Pałac około roku 1910. Zdjęcie z kolekcji Józef Kazaniecki
Pomnik usytuowany jest w centrum wsi, na terenie cmentarza ewangelickiego. Takie pomniki stawiano w całej Europie, również w Polsce. Miały one upamiętniać nie tylko najbliższych poległych z danej miejscowości, ale również być bolesną pamiątką po wszystkich zabitych w czasie tej wojny, niezależnie od narodowości czy też wyznania. Trzeba pamiętać, iż w czasie I WŚ poległo około 500 tysięcy Polaków, a około 900 tysięcy zostało rannych. Polacy służyli w różnych armiach zaborczych, czasami tocząc bratobójcze walki.
fot. Pomnik w Bolechowie -marzec 2025. Zdjęcie Michał Janda
Wieś leży ok.
12 km na południowy wschód od Goleniowa, przy drodze łączącej Mosty z Rożnowem,
nad strugą Wiśniówką, prawym dopływem Iny, przy byłej linii kolejowej nr 424,
na Równinie Nowogardzkiej, w terenie pagórkowatym (wzgórza morenowe –
drumliny), w okolicach niewielkich obszarów leśnych wschodnich fragmentów
Puszczy Goleniowskiej.