Kategoria: Kościoły

Kościół katolicki w Niewiadowie ( do 1945 kościół ewangelicki w Harmsdorf )

Według rejestru kościelnego z 1595, kościół należał do parafii w Kantreck ( Łoźnica).

Nowy kościół z kamienia polnego wybudowano w 1595 roku na miejscu budynku wybudowanego w dawnych czasach przez wioskę Dischenhagen ( Dzisna). Równocześnie z budową kościoła, w jego obrębie powstał cmentarz, który był czynny do początku XIX wieku. Fundatorem kościoła był Kurt von Flemming z Buku. Pierwszym znanym nam z nazwiska pastorem był Thomas Grunow, który administrował na parafii w Basenthin (Bodzęcinie), podległą wówczas synodowi w Gollnow ( Goleniów). Kościół został wzmiankowany w czasie wizytacji w roku 1733. W okresie od 1733 do 1780 remontowano dach kościoła.

fot. Kościół w Niewiadowie -rok 2019. Zdjęcie Beata Polińska

Czytaj dalej „Kościół katolicki w Niewiadowie ( do 1945 kościół ewangelicki w Harmsdorf )”

Kościół p.w. św. Katarzyny w Goleniowie

Kościół św. Katarzyny, który znamy współcześnie zbudowano w XV w. częściowo na fundamentach kościoła romańskiego, który wzmiankowany jest w 1271 r. Analiza murów wskazuje, że był on wznoszony w dwóch etapach. W pierwszym (I połowa XV w.) wybudowano na rzucie zbliżonym do kwadratu trójnawowy halowy korpus trzyprzęsłowy, wsparty na czterech filarach, powiększony o wydłużone prezbiterium, zamknięte trójbocznie od strony wschodniej z przyległą od północy parterową zakrystią oraz postawioną na rzucie kwadratu, wysoką wieżą od strony zachodniej. W drugim etapie wykonano od strony północnej, cztery kaplice i podwyższono o jedno piętro zakrystię, stąd zmniejszono okno w ścianie bocznej prezbiterium. Od strony południowej dostawiono kruchtę i kaplicę oraz po obu stronach wieży wysokie kaplice. Bryła korpusu została nakryta dwuspadowym dachem, niższe od korpusu, prezbiterium dachem dwuspadowym, załamanym trójbocznie od wschodu, a wieża górująca nad całością świątyni strzelistym hełmem, który znamy z mapy Lubinusa z roku 1618.

Czytaj dalej „Kościół p.w. św. Katarzyny w Goleniowie”

Kościół katolicki w Stepnicy ( do 1945 kościół protestancki w Groß Stepenitz )

Pierwsza wzmianka o stepnickim proboszczu pochodzi z 1406 rok, kiedy to proboszczem był Hermann Heger.

Starsze rejestry dotyczące historii kościoła zostały zniszczone w pożarze kościoła i plebani w 1564 roku. Kolejna wzmianka o kościele i wieży pochodzi z 1654.  W 1733 roku, kościół ponownie spłonął. W 1735 pojawiła się propozycja nowego kościoła przygotowana przez I.G. Damesa.  Do jego budowy zużyto 24 kłody dębowe na partie fundamentowe, 4 dęby na okna, 50 bali dębowych na podłogę. Na stropy zużyto ponad 200 bali. Całość drewna została podarowana przez Fryderyka Wilhelma I z królewskich lasów.

fot. Widokówka z widokiem na kościół. Kolekcja Tomasz Wetta

Czytaj dalej „Kościół katolicki w Stepnicy ( do 1945 kościół protestancki w Groß Stepenitz )”

Stepniczka ( do 1945 Klein Stepenitz )- nieistniejący kościół protestancki

Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z roku 1594, kiedy to jest wymieniany w rejestrze jako kościół zbudowany w XIV wieku. Przed wybudowaniem kościoła w Stepniczce, nabożeństwa odbywały się w kościele w Stepnicy.

W 1733 roku, kościół w Stepniczce został zniszczony. Niestety nie wiadomo w jaki sposób, można się tylko domyślać, iż przyczyną był pożar, co zdarzało się w tamtych czasach dosyć często.

W 1748 roku, wybudowano nowy kościół z wieżą, według projektu mistrza budowlanego J. G. Damesa. W roku 1893, iglica wieży została zniszczona przez piorun. Została odbudowana w pierwotniej formie przez mistrza ciesielskiego Köllera z Pribbernow ( Przybiernów).

Kościół stał w centrum wsi, na nieczynnym już w latach 30-tych XX wieku, cmentarzu przykościelnym.

fot. Zdjęcie kościoła w Stepniczce – lata 30-te XX wieku

Czytaj dalej „Stepniczka ( do 1945 Klein Stepenitz )- nieistniejący kościół protestancki”

Gąsierzyno ( do 1945 Ganserin ) – kościół protestancki

Pierwsza wzmianka o kościele w Gąsierzynie pochodzi z 1594 roku. Jest on wzmiankowany jako budynek z wieżą i dwoma dzwonami. W 1654 roku, pisano o kościele drewnianym z wieżą z iglicą od strony południowej. W 1681 roku, przebudowano wieżę. W 1713 zaczęto przebudowę kościoła w konstrukcji szachulcowej. Początkowo odnowiona wieża, została zastąpiona później dzwonnicą.

fot. Kościół i szkoła . Widokówka z kolekcji Wojciecha Jandy

Czytaj dalej „Gąsierzyno ( do 1945 Ganserin ) – kościół protestancki”

Kopice ( do 1945 Köpitz)-kościół protestancki

W Kopicach ( do 1945 Kõpitz ), do końca wojny znajdował się kościół parafialny p.w. Św. Marcina, był to kościół protestancki. Pierwotnie patronem kościoła był klasztor w Wolinie. Parafia posiadała kościół filialny w Gąsierzynie ( Do 1945 Ganserin) oraz kościół w Świętowicach ( do 1945 Schwantefitz). Do parafii należały miejscowości : Kopice, Gąsierzyno, Świętowice, Czarnocin oraz Śmięć.

Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z roku 1594, kiedy to wspomina się o budowie wieży kościelnej z dwoma dzwonami. Najprawdopodobniej sam kościół bez wieży powstał wcześniej, lecz nie jest w żadnych dokumentach wymieniany. W roku 1701 odrestaurowano wtedy już 100- letnią wieżę.

fot. Zdjęcie kościoła w Kopicach z roku 1939

Czytaj dalej „Kopice ( do 1945 Köpitz)-kościół protestancki”

Kościół w Żarnowie ( do 1945 Altsarnow)

Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1491 roku. Wtedy to, pastor z Żarnowa Dionizy Watermann zrezygnował ze swojej funkcji, a jego miejsce na rok zajął Joachim Benter. W roku 1492 proboszczem w Żarnowie został Henning Brendemole.

Kościół był wtedy pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny i nazywany był Kościołem Mariackim ( niem. Marienkirche). Była to tradycyjna nazwa kościoła miejskiego o wezwaniu maryjnym np. Narodzenia, Wniebowzięcia lub Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.

fot. Plan kościoła rozebranego w 1843 r.  Rysunek mistrza, architekta Lawrentza z 1830 roku. Plan z archiwum parafialnego Altsarnow

Czytaj dalej „Kościół w Żarnowie ( do 1945 Altsarnow)”

Kościół w Rzystnowie ( do 1945 Rissnow)

We wsi znajduje się kościół filialny p.w. św. Stanisława Kostki.

Nie wiadomo kiedy powstał pierwszy, najprawdopodobniej drewniany kościół. Wiemy na pewno, iż w 1585 roku wybudowano nową ambonę. W 1594 wybudowano wieżę z dwoma dzwonami.

W 1666 kościół gruntownie przebudowano. Powstał nowy kościół murowany o konstrukcji szachulcowej z oszalowaną wieżą, również o konstrukcji szachulcowej. W 1787 roku wieża i 1/3 część nawy zostały zniszczone. Przyczyna zniszczenia nie jest znana. Kościół szachulcowy został rozebrany i w latach 1856 – 1858 wybudowano nowy kościół, który przetrwał do dzisiejszych czasów. Powstał budynek halowy, prawostronny z chórem, otynkowany na podbudówce z kamienia polnego.  W roku 1930 przeprowadzono renowację kościoła.

fot. Plan kościoła z 1939 roku

Czytaj dalej „Kościół w Rzystnowie ( do 1945 Rissnow)”