Kościół katolicki w Podańsku (do 1945 roku: kościół ewangelicki w Puddenzing)

Obecny budynek kościoła pochodzi z pierwszej połowy XVIII wieku. Możemy z całą pewnością możemy stwierdzić, iż jego historia jest dużo starsza. Wskazują na to chrzcielnica z XIII wieku oraz dzwony. Kościół konstrukcji szkieletowej, wypełnionej cegłą, na podmurowaniu z kamienia polnego.

Czytaj dalej „Kościół katolicki w Podańsku (do 1945 roku: kościół ewangelicki w Puddenzing)”

Nieistniejący kościół ewangelicki – Tarnówko (do 1945 roku: Lüttkenhagen)

Kościół w Tarnówku został wzniesiony najprawdopodobniej pod koniec XV wieku. Przebudowany około roku 1800. Patronat nad kościołem pełnili właściciele pobliskich majątków, rodzina von Petersdorff. Kościół ten był filią kościoła w Speck (Mosty). Wieża kościoła została dobudowana w XVI wieku. W roku 1515 ufundowano dzwony, co świadczyło o zakończeniu budowy kościoła. Kościół posiadał dość bogate wyposażenie.

fot. Zdjęcie kościoła z lat 30-tych XX wieku

Czytaj dalej „Nieistniejący kościół ewangelicki – Tarnówko (do 1945 roku: Lüttkenhagen)”

Kościół katolicki w Stawno (do 1945 roku: kościół protestancki w Stevenhagen)

Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1884, kiedy to zakończono jego budowę. Był on kościołem filialnym kościoła w Priemhausen (Przemocze), a patronat nad nim sprawował magistrat w Stargard in Pommern (Stargard).

Kościół usytuowany jest w centrum wsi, przy drodze prowadzącej do Klinisk. Teren wokół kościoła, do 1945 roku pełnił rolę cmentarza. Na tym terenie znajduje się również współczesna figura Matki Boskiej oraz pomnik upamiętniający poległych mieszkańców wsi w czasie I wojny światowej.

Kościół został wzniesiony na kamiennym fundamencie i zbudowany z kamienia granitowego oraz czerwonej cegły. Dach został pokryty cementową dachówką, a graniasty hełm wieży blachą ocynkowaną. Kościół wzniesiono na planie wydłużonego prostokąta z wydzielonym prezbiterium. Wieża kościoła trójkondygnacyjna, zakończona graniastym hełmem.  Wnętrze kościoła jest otynkowane i pomalowane na biało. Wewnątrz znajduje się neogotyckie wyposażenie pochodzące z czasu jego budowy. Składają się na nie ołtarz główny, ambona, prospekt organowy i ławki.

fot. Kościół w Stawnie. Zdjęcie Przemysław Budziak

Czytaj dalej „Kościół katolicki w Stawno (do 1945 roku: kościół protestancki w Stevenhagen)”

Nieistniejący kościół ewangelicki w Buku (do 1945 roku: Böck)

Kościół w Buku należał do 1945 roku do parafii ewangelickiej w Baumgarten (Włodzimierz).

W miejscu kościoła pierwotnie stała kaplica. Dokładnej daty jej powstania nie ma. Pewnie jest jedynie że budynek powstał w drugiej połowie XVI wieku. Wg martykuły (rejestr publiczny) z 1595 roku na terenie koło kościoła stała niewielka wieża z dwoma dzwonami, z których mniejszy pochodził z nieistniejącej już kaplicy. Kościół prawdopodobnie został wybudowany przed 1595 rokiem. W latach 90-tych XVI wieku wspomina się o funduszach przekazanych na wyposażenie przez rodzinę von Flemming z Buku. W 1687 roku kościół i dzwonnica były w złym stanie. W roku 1700 rozebrano pierwszy kościół i rozpoczęto budowę nowego, którą ukończono w roku 1714. Kościół wybudowano z muru pruskiego wraz z nową wieżą.

fot. Zdjęcie południowej ściany kościoła z 1939 roku

Czytaj dalej „Nieistniejący kościół ewangelicki w Buku (do 1945 roku: Böck)”

Nieistniejący kościół luterański w Włodzisławiu (do 1945 Baumgarten)

Kościół znajdował się w zachodniej części wsi, tuż przy drodze. Został zbudowany w 1861 roku, w konstrukcji ryglowej z drewna sosnowego z wypełnieniem ceglanym. Na wyposażeniu kościoła znajdowała się ambona i ołtarz oraz cynowy kielich o wysokości 25 cm i średnicy 14 cm i występująca z nim w komplecie patena o głębokości 16 cm. Wszystko datowane na połowę XIX wieku.

fot. Kościół luterański w Włodzisławiu. Zdjęcie z portalu polona.pl

Czytaj dalej „Nieistniejący kościół luterański w Włodzisławiu (do 1945 Baumgarten)”

Kościół katolicki w Włodzisławiu ( do 1945 kościół protestancki w Baumgarten )

Do 1945 był to kościół protestancki pw. św.Jerzego. Przez wiele lat patronami kościoła był ród Flemmingów z Böck ( Buk). Później von Flemming z Baumgarten ( Włodzisław) i od końca XVII w. von Flemming z Rönz ( Ronice). Ostatnim patronem był dr. Reinharda Leistikow z Baumgarten. Był to kościół parafialny do którego należały kościoły filialne w Buku i Moraczu. Do parafii należały następujące miejscowości: Baumgarten ( Włodzisław), Böck (Buk), Langendorf (Łęgno), Holzhagen (Leszczno), Klötzin (Kłodzino), Rônz(Ronice), Zarnglaff (Czarnogłowy).

fot. Kościół w Włodzisławiu. Zdjęcie Przemysław Budziak

Czytaj dalej „Kościół katolicki w Włodzisławiu ( do 1945 kościół protestancki w Baumgarten )”

Kościół katolicki w Moraczu (do 1945 kościół protestancki w Moratz)

Pierwsza wzmianka o kościele w Moraczu pochodzi z roku 1448, kiedy to wymieniany jest ksiądz z Moratz – Heinrich Grabow. W 1491 roku po śmierci ówczesnego księdza Ni Blafferta, niejaki Johannes Hartke zostaje mianowany na księdza w Moratz przez Heinricha von Köllera. Patronat nad kościołem utrzymywali: Volling z Moratz (Moracz) i von Köller z Dobberphul ( Dobropole), a do czasu podziału majątku von Flemming i von Köller. W owym czasie kościół w Moraczu był kościołem filialnym w Baumgarten ( Włodzisław). Do czasów reformacji w XVI wieku, w Moraczu istniała parafia katolicka.

fot. Kościół w Moraczu, rok 2024 – zdjęcie Zbigniew Wilkowski

Czytaj dalej „Kościół katolicki w Moraczu (do 1945 kościół protestancki w Moratz)”

Nieistniejący kościół protestancki w Świętoszewie (do 1945 Schwanteshagen)

Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1595 roku, choć na pewno był starszy. Świadczyły o tym pozostałości XV wiecznego ołtarza. Cała budowla wykonana z głazów narzutowych. W 1595 roku wymieniana jest wieża z 3 dzwonami. Na przełomie XVII-XVIII wieku wzmiankowana jest drewniana wieża. W 1769 roku odbył się montaż galerii przez cieślę Michaela Werdorfa i stolarza Michaela Wittnebela. W 1877 odbyła się renowacja portalu południowego. W 1933 odbyła się ostatnia gruntowna renowacja kościoła, między innymi boazeria wieży, przeróbki i malowanie wnętrza.

fot. Kościół w Świętoszewie – rok 1939

Czytaj dalej „Nieistniejący kościół protestancki w Świętoszewie (do 1945 Schwanteshagen)”

Kościół katolicki w Łoźnicy-(do 1945 kościół protestancki w Kantreck )

Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z roku 1595, kiedy to wymieniany jest stary dziedziniec kościelny i wieża z dwoma dzwonami, co świadczy o tym, iż kościół był tu znacznie wcześniej.

W latach 1695-1697 nastąpiła gruntowna renowacja kościoła i wieży przez cieślę Martina Oltmanna z Strelowhagen ( Strzelewo ). W latach 1708/09 rozebrano starą wieżę i wybudowano nową, stojącą do dziś. W 1722 roku ukończono budowę nowego kościoła ufundowanej przez proboszcza katedry kamieńskiej Bogislava Henninga von Köller. W roku 1729 dobudowano od strony północnej kryptę grobową rodziny von Köller, którą rozbudowano w roku 1859.

fot. Kościół -czerwiec 2024. Zdjęcie Przemysław Budziak

Czytaj dalej „Kościół katolicki w Łoźnicy-(do 1945 kościół protestancki w Kantreck )”

Kościół katolicki w Dzisnej ( do 1945 kościół ewangelicki w Dischenhagen)

Obecny kościół z muru pruskiego pochodzi z około 1600 roku.

Prawdopodobnie w tym miejscu wcześniej znajdował się również kościół lub kaplica. W 1591 roku wzmiankowane są witraże. W 1595 roku w rejestrze kościelnym wymieniane są dwa dzwony. Wyposażenie kościoła pochodzi z XVII wieku. W 1673 roku, w rachunkach kościoła w Kantreck ( Łoźnica ), wymieniane jest rozliczenie za malowidła sufitowe z malarzem ze Szwecji Michelem Wurmem oraz z murarzem z Gollnow ( Goleniów). Pod koniec XVII wieku, nastąpiła rozbudowa kościoła w kierunku wschodnim, wybudowano prezbiterium i dołożono po 2 przęsła na ścianach bocznych. Prace budowlane zakończono w 1698 roku. W 1673 roku po raz pierwszy wzmiankowana jest wieża na której szczycie umieszczono wiatrowskaz z napisem -1698.

fot. Kościół w Dzisnej rok 1939

Czytaj dalej „Kościół katolicki w Dzisnej ( do 1945 kościół ewangelicki w Dischenhagen)”