Pierwsza wzmianka o stepnickim proboszczu pochodzi z 1406 rok, kiedy to proboszczem był Hermann Heger.
Starsze rejestry dotyczące historii kościoła zostały zniszczone w pożarze kościoła i plebani w 1564 roku. Kolejna wzmianka o kościele i wieży pochodzi z 1654. W 1733 roku, kościół ponownie spłonął. W 1735 pojawiła się propozycja nowego kościoła przygotowana przez I.G. Damesa. Do jego budowy zużyto 24 kłody dębowe na partie fundamentowe, 4 dęby na okna, 50 bali dębowych na podłogę. Na stropy zużyto ponad 200 bali. Całość drewna została podarowana przez Fryderyka Wilhelma I z królewskich lasów.
fot. Widokówka z widokiem na kościół. Kolekcja Tomasz Wetta
W dniu 1 czerwca 1739, nowy kościół spłonął, zanim został ukończony. W tym samym roku powstały projekty nowego kościoła mistrzów budowalnych Schwatcke i I. G. Dames. W 1741, ukończono budowę nowego kościoła. W latach 1840-41 otynkowano ściany z muru pruskiego i rozbudowano kościół. Na początku XX wieku, budynek kościoła przeszedł remont. Przed 1945 rokiem do stepnickiej parafii należały miejscowości: Flacke (Miłowo), Gnageland ( Mańków), Groß Stepenitz( Stepnica), Klein Stepenitz( Stepniczka), Hohenbrück ( Widzieńsko), Schützendorf ( Budzień).
fot. Projekt nowego kościoła zaproponowany przez I.G. Dames , rok 1735.
fot. U góry projekt mistrza budowlanego Schwatcke, na dole projekt mistrza budowlanego I.G. Dames. Rok 1739
Po zakończeniu II wojny światowej, Stepnica znalazła się w granicach Rzeczpospolitej. W dniu 17 czerwca 1946 roku, w Stepnicy został mianowany pierwszy polski proboszcz ks. Jan Szyperski i utworzono parafię p.w. św. Jacka. Do 1954 roku do parafii należało 21 miejscowości. Po nowym podziale parafii w 1954 roku, do parafii stepnickiej przynależy 13 miejscowości.
W roku 1997, kolejny raz wybuchł pożar w kościele. W jego wyniku, uszkodzona została poważnie wieża kościoła. Wieżę odbudowano, a uszkodzone w wyniku pożaru stepnickie dzwony, wyeksponowano przed kościołem.
fot. Widoczna spalona belka, pozostawiona specjalnie po pożarze w 1997 roku. Zdjęcie Wojciech Janda
Obecny kościół wybudowano na planie krzyża greckiego o całkowitej długości ramion 19 metrów- każde z nich o długości 4,5 m i szerokości 10 m.
fot. Rzut kościoła z 1939 roku w skali 1:300
W 1939 roku ściany kościoła były otynkowane. Okna prostokątne z płaskimi łukowymi zakończeniami. Dach był płaski, szalowany, przechodzący w gładko profilowane ściany z rowkowanymi połaciami. Ściany wieży były szalowane i profilowane. Kopuła wieży zakrzywiona, przechodząca w ośmioboczną latarnię i ośmioboczną iglicę z głowicą oraz wiatrowskazem z datą 1741. Dach pokryty był łupkiem.
fot. Kościół w roku 1939
fot. Zdjęcie kościoła z roku 1980. Z kolekcji Wojciech Janda
fot. Kościół współcześnie – rok 2022- Zdjęcie Wojciech Janda
Wyposażenie kościoła w 1939 roku:
Ołtarz
Otynkowana mensa* ceglana z płaskołukową niszą od frontu. Przystawka z wbudowaną amboną. Wykonany z drewna sosnowego. Na dole niski cokół, nad nim między korynckimi filarami z prostym belkowaniem, ośmioboczny kosz ambony z akantowymi wolutami na krawędziach. Płyta rezonansowa z akantowymi wolutami w kształcie piramidy z kartuszami, zwieńczona aniołem z puzonem.
fot. Pierwotny wygląd ołtarza – rok 1939
fot. Ołtarz współcześnie- zdjęcie rok 2022. Zdjęcie Wojciech Janda
fot. Ambona współcześnie została przeniesiona na północną ścianę- zdjęcie Wojciech Janda – rok 2022
Galeria
Wykonana z drewna sosnowego. Balustrady z malowaniem z połowy XVIII wieku
Organy
Wykonawcą organów był Schulze-Paulinzelle. Zostały wykonane w 1841 roku.
fot. Widok na prospekt organowy- rok 1939
fot. Prospekt organowy współcześnie- rok 2022- zdjęcie Wojciech Janda
Krucyfiks
Krucyfiks ołtarzowy wykonany z żeliwa, o wysokości 70 cm. Pochodził z pierwszej połowy XIX w.
Anioł chrzcielny
Wykonany z drewna sosnowego. Jego wysokość wynosiła 120 cm. Na odwrocie widoczna inskrypcja: „die ehrsamen Schiffer Johann Engel Johann David Engel…” . Rzeźba pochodzi z połowy XVIII wieku
Nagrobek 1
Nagrobek Johanna David Engel (1736-1789). Podobnie jak dwa następne, umieszczony za mensą ołtarzową. Wymiary 1,78 m x 1,20 m. Wykonany z wapienia. Na nagrobku widnieje napis: „ALHIER RUHET IN GOTT DER WOHLSELIGER HERR JOHANN DAVID ENGEL GEWESENER BÜRGER UND SCHIFFER ER IST ALHIER GEBOHREN IM JAHR 1736 DEN 12 DCMBR GESTORBEN DEN 4. OCTB 1789”.
Pod spodem widoczne 3 urny, sentencja i żaglowiec.
fot. Płyta nagrobna- rok 1939
Nagrobek 2
Nagrobek szypra Friedricha Grafa (1709-1742). Wykonany z wapienia, o wymiarach 1.25 m x 0,77 m
Nagrobek 3
Nagrobek księdza Martina Lamprechta ( 1748). Wykonany z wapienia, o wymiarach 1,90 m x 1,20 m. Na płycie była widoczna inskrypcja z danymi biograficznymi. Zmarł w wieku 73 lat.
fot. Nagrobek księdza -rok 1939
Żyrandol
Wykonany z mosiądzu, dziewięcioramienny , pochodzący z XIX wieku
Świeczniki
Dwa stojące świeczniki o wysokości 73 cm, wykonane ze srebra. Posiadały cokół trójboczny na nóżkach z główkami cherubinów. Świeczniki pochodziły z XIX wieku.
Kielich
Wykonany z alpaki, złocony, o wymiarach wys. 19 cm, średnica 13 cm. Posiadał gładką czaszę na sześciokątnej podstawie z wygrawerowanym napisem:
„C. E. Rohmanin geb. Lamprechtin J. Lamprecht A. M. Brunnemannin geb. Lamprechtin 1751 16. Febr.”
Na kielichu widoczny znak kontrolny z roku 1806 oraz znak mistrzowski z 1751.
fot. Znaki na kielichu
Patena
Patena wykonana ze srebra, złocona. Była w komplecie z w/w kielichem. Średnica pateny wynosiła 14,5 cm. Posiadała grawerowany napis na rewersie: „1751 d.. Feb.”
fot. Znaki na patenie
Puszka na opłatki
Wykonana ze srebra, o owalnym kształcie. Jej długość wynosiła 13 cm. Posiadała zamontowany pionowo na pokrywie krucyfiks. Na ściankach i pokrywie znajdowały się wytłoczone zwoje liści. Na dnie znajdował się wytłoczony napis:
„Zum andencken der Kirche zu Gros Stepnitz Verehrt Schp. Capt. J. F. Raupert und seine Frau D. E. geborne Schmidten 1793 6. October”
Kielich
Wykonany ze srebra w XIX wieku. Wymiary wys. 33 cm, średnica 12cm
Antependium ołtarzowe* ( zakrycie ołtarzowe)
Była to zielona tkanina, fryzowana z haftowanym napisem:
„CHARLOTTA MUUSSIN SCHIFFER FRIEDERICH GRAFFEN NACHGELASSENE WITWE ANNO 1742”.
Klingelbeutel ( torba dzwonkowa )
Torby były mocowane na długim drążku czy też metalowym pręcie. Ten stepnicki drążek, miał 165 cm długości. Na końcu zawieszona była torba, uchwyt do torby wykonany był ze srebra. Na uchwycie i trzonie wygrawerowany był napis „M C C 1768”. Pod torbą znajdował się dzwonek. Do takiej torby zbierano datki podczas mszy. Chodził z nią kościelny i zbierał pieniążki, tak jak dziś zbieramy na tacę.
fot. Przykładowa torba dzwonkowa
Sztandar
W południowej części kościoła znajdował się sztandar z aksamitu i jedwabiu. Pochodził z 1813 roku, czyli okresu wojen napoleońskich.
Tablice
Tablica upamiętniająca wojny napoleońskie z 1813, wykonana z drewna. Tablica znajdowała się na południowej ścianie kościoła.
Kolejne dwie tablice upamiętniające poległych mieszkańców Gross Stepenitz w czasie I Wojny Światowej, wisiały po bokach ambony. Wykonane były z drewna i najprawdopodobniej znajdowały się na nich nazwiska poległych.
Dzwony
W kościele znajdowały się 3 dzwony. Pierwszy o wysokości 1 m z roku 1917, drugi o wysokości 86 cm z roku 1839. Wytworzony przez firmę Voß-Stettin. W 1939 roku znajdował się w kościele w Klein Stepenitz ( Stepniczka)
fot. Stepnickie dzwony wyeksponowane po pożarze w 1997 roku. Zdjęcie Wojciech Janda
Wcześniej znajdował się w kościele jeszcze jedna patena. Wykonana z cyny o średnicy 15 cm. Została podarowana w roku 1894 do Państwowego Muzeum w Szczecinie przez byłego księdza z Gross Stepenitz ( Stepnica). Na obręczy pateny widoczne były zwierzęta w ornamencie wiciowym, na środku pateny tzw. „ Upadek człowieka” – Adam i Ewa pod drzewem jabłoni i grzech pierworodny. Patena z 1600 roku.
fot. Przekazana patena do muzeum w Szczecinie
W Stepnicy znajdowały się dwa cmentarze. Pierwszy ewangelicki, dziś chrześcijański znajdował się w tym samym miejscu co obecny.
fot. Mapa Stepnicy z widocznym cmentarzem ewangelickim – rok 1900
Drugi cmentarz, żydowski znajdował się przy wyjeździe ze Stepnicy w kierunku Goleniowa, po lewej stronie. Dziś w tym miejscu stoi kamień pamiątkowy.
fot. Kamień pamiątkowy w miejscu cmentarza żydowskiego. Zdjęcie Wojciech Janda
W roku 1822 rozpoczęto procedurę przekazania części ziemi należącej do chłopa Johanna Radloffa ,leżącej na południowy wschód od Stepnicy , na teren kirkutu. Umowa o przekazaniu ziemi pod cmentarz została zawarta 26 września 1822 roku. Została zawarta między przedstawicielami gminy żydowskiej : Israelem Cronheimem, Natanem Lesinthe, Aronem Wolfem a Jaohannem Radloffem. W 1925 roku wg spisu ludności w Stepnicy mieszkało 7 Żydów.
Tłumaczenie z języka niemieckiego Tomasz Wetta
*Mensa (z łac. stół, tablica) – płyta stanowiąca blat ołtarza
*Antepedium (również antependium, frontale) – bogato zdobione zakrycie lub zasłona zakrywająca podstawę (stipes) stałego ołtarza chrześcijańskiego.