Kościół w Przybiernowie prawdopodobnie istniał już dużo wcześniej niż wskazują to zapiski. W 1311 roku wymieniany jest jako świadek ksiądz z Pribbernow, niejaki Paulus.
Pierwsza wzmianka o budynku kościoła pochodzi z 1554 roku, kiedy to wymieniana jest wieża kościoła z trzema dużymi dzwonami. W 1575 roku wieża uległa zniszczeniu. W 1605 roku kościół został zniszczony. Niestety nie ma informacji z jakiej przyczyny. W 1679 roku, kościół odbudowano, pozostawiając ze starego kościoła jedynie mury.
fot. Kościół w Przybiernowie -lata 40-te. Zdjęcie z kolekcji Wojciech Janda
fot. Widok na kościół – rok 2024. Zdjęcie Zbigniew Wilkowski
W 1689 roku postawiono na starych fundamentach, nową konstrukcję wieży. Wg dokumentów pochodzących z parafii w Pribbernow, a znajdujących ówcześnie w Archiwum Państwowym w Szczecinie na jednej z belek wieży znajduje się napis: Anno 1689”. W 1742 roku na starych fundamentach rozbudowano kościół w kierunku wschodnim. W roku 1747 zakończono rozbudowę kościoła, którego projektantem był J.G.Dames. W roku 1856 wg dokumentów z Archiwum Państwowego w Szczecinie przeprowadzono rozległą renowację kościoła.
fot. Projekt rozbudowy kościoła, rysunek J.G. Dames, 1742, Archiwum Państwowe Szczecin.
fot. Rozbudowa kościoła w kierunku wschodnim rysunek J.G. Dames 1742, Archiwum Państwowe Szczecin.
Budynek kościoła znajduje się w centrum wsi na terenie nieużytkowanego cmentarza, otoczony kamiennym murem z kamienia polnego. Mur kościoła z kamienia polnego z częściowo ciosanymi kamieniami i otynkowany. Szczyt nawy i poszczególne szczyty ceglane, wykonane z cegły o formacie 27x13x9 cm.
fot. Zdjęcie kościoła z 1937 roku. Zdjęcie z kolekcji Wojciech Janda
fot. Widok na kościół – rok 1939
fot. Widok na wieżę i wejście do kościoła – lata 40-te XX wieku. Zdjęcie z kolekcji Wojciech Janda
Wieża kościoła, masywnie zbudowana z trzystopniowym ostrołukowym portalem wejściowym po zachodniej stronie. Spadzisty dach pokryty dachówką karpiówką. Na szczycie zakrzywiona i pokryta gontem iglica. Hełm wieży z niską, ośmiokątną latarnią z okiennicami. Na zwieńczeniu wieży kula i wiatrowskaz. Sam wiatrowskaz w kształcie anioła z puzonem. Wykonany w 1689 roku przez mistrza miedziorytnika Johana Georga Bruglera z Hammer (Babigoszcz).
fot. Portal wieży -rok 1939
fot. Wnętrze kościoła z nieistniejącymi już: ołtarzem i amboną. Zdjęcie z roku 1937, z kolekcji Wojciech Janda
Wyposażenie kościoła wg Bronischa z roku 1939:
Ołtarz jaki znajdował się w kościele do 1945 roku
Była to otynkowana mensa z cegły o wymiarach: wysokość 1,30 m, szerokość 1,90 m i głębokości 1,06 m. Posiadał łukową niszę z przodu. Blat był wykonany z dębu i sosny. Na cokole znajdowała się malowana olejem na drewnie Ostatnia Wieczerza. Na środku znajdował się główny obraz „ Ogród oliwny”. Była to odbitka olejna naklejona na istniejący obraz tego samego przedstawienia z roku 1883. Po jego obu stronach znajdowały się skręcone kolumny zwieńczone liśćmi winorośli. Na górnym zwieńczeniu ołtarza z bogatym akantem, znajdował się owalny obraz malowany na drewnie „Zmartwychwstanie”. Ołtarz pomalowany był w kolorze białym i złotym, w roku 1939 został odnowiony. Ołtarz został wykonany i pomalowany przez malarza Reinharda Böck w latach 1712-1713, a ekrany ołtarzowe wykonano w roku 1883. Nie wiadomo co stało się tym ołtarzem i gdzie trafił po zakończeniu II wojny światowej.
fot. Pierwotny ołtarz, który znajdował się w kościele do 1945 roku. Zdjęcie z 1939 roku z kolekcji Wojciech Janda
Ołtarz aktualnie znajdujący się w kościele
Ołtarz wykonany z drewna sosnowego. Nad predella ( podstawą) na której znajduje się malowidło Ostatniej Wieczerzy, wykonane olejem na drewnie i oraz herby von Plötz i von Flemming miedzy cokołami, umieszczona jest figura Marii z Dzieciątkiem wykonana z drewna sosnowego. Powyżej, między kolumnami znajduje się przedstawienie Zmartwychwstania wykonane olejem na drewnie. Na belkowaniu po obu stronach górnego wspornika, znajdowały się figurki św. Piotra i Pawła o wysokości 32 cm, pochodzące z połowy XV wieku. Centralny element ołtarza pochodził z około 1700 roku. Wcześniej w miejscu herbów namalowanych w 1933 roku, znajdowały się herby von Plötz z napisem: „Eustachius Valentin von Plötz” oraz herb Flemmingów z napisem: „Anna Dorothea (von Flemming)”.
fot. Aktualny ołtarz znajdujący się w kościele. Zdjęcie z 1939 roku, z kolekcji Wojciech Janda
Ambona – nie istnieje
Na południowej ścianie kościoła znajdowała się ambona, wykonana z drewna sosnowego i dębowego. Na bardzo starej podstawie, prymitywnie rzeźbionej znajdował się sześciokątny kosz. Dębowa podstawa miała wysokość 77 cm i przekrój 29×33 cm. Niskie podnóżki, szeroki pas powyżej, obramowany wybrzuszeniami z trzema rozetami po każdej stronie w karbowanym przekroju. Cokół wystający, również z trzema rozetami na przedniej powierzchni. Cokół wystający, również z trzema rozetami na przedniej powierzchni. Całość podstawy została pomalowana brązową farbą w roku 1897. Do 2005 roku podstawa znajdowała się w kościele, później zaginęła. Kosz ambony z podwieszonymi liśćmi na krawędziach, w okrągłych łukowych polach powierzchni bocznych obrazy czterech ewangelistów, olej na drewnie, malowany. Strefa cokołu i gzymsu z bogatym profilowaniem akantowym i głowami cherubinów; głowa kobiety służy jako podpora mównicy. Profilowana płyta rezonansowa z zwieńczeniem w kształcie korony wykonanym z wolut, girlandy zawieszone na dolnych krawędziach, mały swobodnie pływający gołąb pod pokrywą. Tylna ściana ambony: przed pierwotnie malowanym polem drewniany krucyfiks o wysokości 0,30 m, policzki po bokach. Schody i drzwi z ornamentem akantowym, na tych ostatnich figura Dobrego Pasterza, wys. 0,48 m. Malowanie w kolorze białym i złotym, odnowione. Ambona została również dostarczona przez Reinhard Böck w latach 1712-13.
fot. Nieistniejąca ambona – rok 1939
Anioł chrzcielny – nie istnieje
Wykonany z drewna sosnowego, o wysokości 1,40 m. Podarowany w 1747 r. przez kupca Carla Liboriusa ze Szczecina wraz z mosiężną latarnią.
Żyrandol – istnieje
Wykonany z brązu, o wysokości 51 cm. Jest to żyrandol 16-ramienny, posiadający tralkę z kulą i podwójnym orłem. Ramiona zakończone rybimi pyskami. Na kuli znajduje się napis:
„MICHAEL KLÖHN BVRGER VNT BRAUHERR IN ALTEN STETTIN IST GEBOHREN 1703 D. 2. APRIL ALHIER IN PRIBBERNOU HAT NEBST SEINER EHEFRAV CHRISTIANA SCHÖPSEN DISE KROHNE GOTT ZU EHREN UND DI KIRCHE ZUR ZIRDE GESCHENCKT 1754 D. 1. SEPT SEIN HERR VATER IST GEWESEN HANS KLÖHN BAU U. ACKERSMANN IN PRIBBERNOU SOLI DEE GLORIA.”
„MICHAEL KLÖHN, MIESZCZANIN I PIWOWAR W STARYM SZCZECINIE, URODZIŁ SIĘ TUTAJ, W PRZYBIERNOWIE, 2 KWIETNIA 1703 ROKU. WRAZ ZE SWOJĄ ŻONĄ, CHRYSTIANĄ SCHÖPSEN, UFUNDOWAŁ TĘ KORONĘ NA CHWAŁĘ BOGU I OZDOBĘ KOŚCIOŁA 1 WRZEŚNIA 1754 ROKU. JEGO OJCEM BYŁ HANS KLÖHN, GOSPODARZ I ROLNIK W PRZYBIERNOWIE. JEDYNEMU BOGU CHWAŁA.”
Drugi żyrandol 4 ramienny, ufundowany w roku 1901, wykonany z miedzi, o wysokości 70 cm, zaginął w roku 2005.
Świecznik – nie istnieje
Wykonany z cyny o wysokości 49 cm. Posiadał trzon tralkowy, trójboczny. Na podstawie posiadał wygrawerowany napis:
„Gott Zu Ehren Der Kirchen Zur Zirde Haben Christglaeubige Hertzen Diesen Leichter verehret. ANNO 1741″
„Ku chwale Boga i ozdobie kościołów, wierzące serca chrześcijan ofiarowały ten świecznik. Roku Pańskiego 1741”
fot. Stemple które znajdowały się na świeczniku
Kielich – nie istnieje
Wykonany ze srebra, pozłacany. Posiadał grawerowane signaculum między wąsami na okrągłej stopie. Gałka sześciopłatkowa z liśćmi dębu i kwiatami na okrągłych rolutach. Na spodzie nowej stopy znajdował się grawerowany napis: : „Parochie Pribbernow renovated 1882.” – „Parafia Przybiernów – odnowiono w 1882”. Oprócz napisu umiejscowiony znak z 1806 roku. Kielich pochodził z połowy XIV w.
fot. Pierwszy z zaginionych kielichów
Kielich – nie istnieje
Wykonany był ze srebra, pozłacany, stopa wykonana z miedzi, pozłacana. Posiadał wysokość 27 cm, a głębokość 14 cm. Podstawa na planie trójkąta równobocznego z półkolem dodanym z każdej strony. Trzon sześciopolowy, głowica okrągła, na rotule widoczne były litery „JESVS”. Na stopie nitowany krucyfiks i grawerowany napis:
„DAS BLODT IESV CHRISTI REINE VNS VAN ALLE VNSEN SVNDEN PAVL MOLLER 1604 HANS TETZMAN URBANI LOSE”
„Krew Jezusa Chrystusa oczyszcza nas ze wszystkich naszych grzechów. Paweł Müller 1604. Hans Tetzman, Urban Lose”
Kielich w roku 1882 otrzymał nowe złocenia. Na stopie znajdował się znak z 1806 roku. Kielich pochodził z roku 1604.
fot. Drugi z zaginionych kielichów
Patena
Należała do zestawu razem z pierwszym kielichem. Wykonana ze srebra, pozłacana o średnicy 14 cm. Posiadała wgłębienia w kształcie czworoboku, a na otoku grawerowane signaculum. Na spodzie znajdował się napis jak na kielichu: „Parochie Pribbernow renovated 1882.” – „Parafia Przybiernów – odnowiono w 1882” oraz znak z 1806 roku.
Patena
Należała do zestawu z drugim kielichem. Wykonana ze srebra, pozłacana, o średnicy 19 cm. Na spodzie posiadała napis: „Pribbernow 1822”, odnoszący się do ponownego złocenia.
Misa chrzcielna
Wykonana z mosiądzu, o średnicy 35 cm. W centrum zwiastowanie, obramowane ozdobnymi literami z wybijanymi kwiatami na brzegu. Pochodziła z XVIII wieku.
fot. Środek misy -rok 1939
Dzbanek do chrztu – istnieje
Wykonany z cyny, o wysokości 27 cm. Kształt w greckim stylu Lekythos. Na konwie znajduje się wygrawerowany napis: : „Kirche zu Pribbernow 1834” – „Kościół w Przybiernowie 1834”
Misy ofiarne – nie istnieje
Wykonane z cyny, o średnicy 18 cm. Wykonał je Andreas Oestmann Starszy ze Szczecina w XVIII wieku.
Antepedium – zasłona zakrywająca podstawę ołtarza
Szara, podszyta perkalem i obszyta srebrną obwódką. Posiadała monogram” I FSA 1790”
Skrzynia kościelna – nie istnieje
Wykonana z drewna dębowego z okuciami z kutego żelaza, o wymiarach: dł. 45 cm, szer. 32 cm. Posiadała dwie stare kłódki z kluczami. Na wieczku znajdował się namalowany napis: „Ao 1708”. Skrzynia znajdowała się na plebanii.
Dzwony – istnieją
Znajdowały się dwa dzwony o wysokości 90 cm i 108 cm, pochodzące z 1923 roku. Pierwotnie wiszący tu dzwon z 1917 roku. Drugi dzwon- mały odlany przez Johana Heinricha Scheela w Szczecinie w roku 1750 trafił do Zemlin (Samlino) w roku 1924. Na jarzmie dzwonu znajdował się napis:
„PASTOR MARTINUS FRIEDERICI…. V… I. GRAM … M.SRÖDER 1.BARTEL ANNO 1682″
Oprócz w/w wyposażenia w kościele znajdowały się:
Chrzcielnica z drewna sosnowego z roku 1857
Stalle i empory z 1856 roku
Organy Grüneberga pod numerem opustowym 44 z 1861 roku
Krucyfiks ołtarzowy, wykonany z żeliwa o wysokości 73 cm z roku 1856
Tablice upamiętniające wojnę w latach 1813-1815 i 1914-1918
Dwa lichtarze o wysokości 48 cm, wykonane z żeliwa z roku 1856
Po zakończeniu działań wojennych i przejęciu tych terenów przez administrację polską w 1945 roku, kościół poświęcono w obrządku katolickim 29.09. 1945 roku,pw. Wniebowzięcia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W dniu 01.06.1951 utworzono tutaj parafię. Dziś do parafii należą jeszcze kościoły w Kartlewie pw. Matki Bożej Szkaplerznej i kościół w Ostromicach pw. Świętego Krzyża.
fot. Widok na kościół – rok 2024. Zdjęcie Zbigniew Wilkowski
W roku 1974 przeprowadzono remont wieży. W latach 80-tych XX wieku przeprowadzono renowację ołtarza oraz figury się w nim znajdującej. Z kolei w latach 90-tych XX wieku wykonano stopnie i nową posadzkę w prezbiterium. W 1996 roku pomalowano wnętrze kościoła. W 1997 roku ponownie wyremontowano wieżę kościoła., a w 1998 wykonano nowe ławki. W drugiej połowie lat 90-tych XX wieku wzbogacono wnętrze o kopie starych obrazów i rzeźb.
Tłumaczenie z języka niemieckiego- Tomasz Wetta