Żychlikowo ( do 1945 Siegelkow )

Wioska leży między Łoźnicą, a Moraczem po prawej stronie drogi. Należy do Gminy Przybiernów w powiecie goleniowskim.

Prawdopodobne pochodzenie nazwy wsi z języka polskiego od Żychlewo i Żychlin lub z języka czeskiego Zichov. W 1317 wymieniana jest nazwa Zyckelkow, a w 1408 Sygelkow.

W pobliżu Żychllikowa w latach 30-tych XX wieku prowadzono badania archeologiczne, w wyniku których znaleziono dużo artefaktów. Z epoki kamienia odnaleziono siekierę z otworem, z epoki brązu cmentarzysko urnowe, liczne urny z pakietami kamiennymi i grobami ciałopalnymi.

W wiosce, również prowadzono wykopaliska w wyniku których odnaleziono kurhan z epoki kamienia ze szkieletem, toporem kamiennym, nożem krzemiennym i kawałkami glinianych naczyń. Z epoki brązu znaleziono natomiast cmentarzysko kurhanowe z pochówkami kremacyjnymi z owalnymi naczyniami glinianymi, a z epoki żelaza pochówek kremacyjny z żelaznym hakiem.

fot. Fragment Żychlikowa z lotu ptaka – czerwiec 2024. Zdjęcie Zbigniew Wilkowski

fot. Kurhan w pobliżu Żychlikowa

W 1170 roku zamek w Siegelkow został zniszczony wg  Brüggemanna, przez Waldemara II z Danii.

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1317, kiedy to wieś wraz z wsią Schwanteshagen ( Świętoszewo) przeszła z rąk rodziny von Köller, w inne ręce. W 1401 roku występuje wzmianka o Köllerze,  rycerzu Sabel Köller z Siegelkow (Żychlikow0). W kolejnych latach w dokumentach Kamminer Dominum wymienia się von Köller z Siegelkow.

fot. Plan Żychlikowa z 1731 roku

W latach 1638 do 1717 ziemia ta wolna była od rycerstwa. W 1780 ziemia wróciła oficjalnie do rodu von Köller i stała się drugorzędnym ich majątkiem po Kantreck ( Łoźnica). W tych latach była to siedziba rycerska z zabudowaniami gospodarczymi, hodowlą owiec. Mieszkało tu 3 robotników rolnych i było pięć budynków mieszkalnych. W pobliżu otwarto hutę szkła w roku 1785, która wykorzystywała do opalania drewno niskiej jakości. Zakończyła swoją działalność w latach 80-tych XIX wieku.

W 1870 roku wymieniany jest tam dwór z hutą szkła, który posiadał 3318 ha ziemi i mieszkało tam 264 mieszkańców. W 1939 roku właścicielem majątku był Hans Joachim von Köller z Kantreck .

fot. Żychlikowo z lotu ptaka- czerwiec 2024. Zdjęcie Zbigniew Wilkowski

W 1939 roku do Żychlikowa należała jeszcze leśniczówka Firsthaus Siegelkow. Powierzchnia wsi liczyła 2518,9 h i mieszkało w niej 332 osoby. W Żychlikowie znajdował się cmentarz ewangelicki. Niestety nie ma po nim śladu, a w jego miejscu znajdują się dziś zabudowania.

fot. Mapa Żychlikowa z roku 1929 roku

W pobliżu wsi znajdują się pozostałości zamku. Znajduje się on około 400 metrów na wschód od Żychlikowa, na wzdłużnym wzniesieniu, gdzie w pobliżu przepływa potok. Wg badaczy w miejscu gdzie stał zamek, znajdowała się warownia słowiańska. Na podstawie legend i szczątkowych opisów, ówczesny rycerz został oblężony w swej warowni, przez jakieś wrogie plemię. Po długim oblężeniu, zdziesiątkowani obrońcy z braku pożywienia, wycofali się z warowni, a ona sama popadła w ruinę do czasu przejęcia jej przez von Köllerów. Z kolei według Brüggemanna, podobnie jak w przypadku Dischenhagen ( Dzisna), jest to rodowa siedziba rodu von Köller, zniszczona przez Waldemara Duńskiego w 1170 roku. Została później odbudowana i w roku 1428 wymieniana jest jako siedziba Henninga von Köller, który został pokonany w bitwie pod Kammin ( Kamień Pomorski). W roku 1780 zamek wzmiankowany jest jako ruina.

Na wzgórzu o wysokości 15 m zachowały się mury fundamentowe, dawnego zespołu zamkowego o wymiarach 29 x 33 m. Jest to mur z kamieni polnych i cegieł o grubości w podstawie około 3 m. Zamek posiadał wieżę, która znajdowała się na południowym wschodzie obwarowań. Cały kopiec zamkowy jest chroniony od strony północnej i południowej wałami ziemnymi. Kompleks jest bardzo podobny do ruin zamku w Buku. Do zamku prowadziła brama znajdująca się po stronie południowej. Wjazd do bramy chroniła fosa o szerokości około 5 metrów.

fot. Plan wzgórza zamkowego z 1822 roku

Z zamkiem związana jest legenda. Kiedy zamek był oblegany w 1170 roku i kapitulacja była blisko, to żona właściciela zamku udała się do obozu wroga, żeby go zmiękczyć . Oblegający był jednak nieustępliwy, ale ostatecznie zgodził się na swobodny wyjazd żony właściciela mówiąc do niej : „ Możesz odejść i zabrać ze sobą to co kochasz najbardziej”. Na to żona wróciła na zamek i wyniosła swojego męża na plecach, bo był dla niej najdroższy na świecie. Kiedy oblegający to zobaczył, wzruszył się i oszczędził zamek, który przetrwał jeszcze kilkaset lat. Od słów oblegającego  „ Możesz odejść” – („Kannst trecken”), miał powstać nazwa wsi Łoźnica -Kantred – Kantreck.

Tłumaczenie z języka niemieckiego Tomasz Wetta

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *