Żarnowo położone jest w Gminie Stepnica, powiat goleniowski przy drodze krajowej nr.111 ze Stepnicy do Wolina.
Pierwsza osada znajdowała się dawniej przy drodze wiejskiej i pocztowej na trasie Gollnow-Wollin ( Goleniów – Wolin ). Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1280. Dalsze wzmianki o wsi pochodzą z lat 1291 i 1318. W 1394 Bogusław VIII potwierdził, że Lüdeke von Massow sprzedał klasztorowi w Wolinie połowę wsi Sarnow, na północy razem z domostwami mieszkalnymi i jedną chatę od strony południowej oraz 2/3 wsi Lanke ( Łąka).
Warcisław VII przekazuje klasztorowi wsie Sarnow i Lanke wraz z całym majątkiem, jaki Ludolf von Massow posiadał jako lenno, nie naruszając jednak praw, jakie rodziny von Muckerwitz i von Zastrow mają do swoich lenn.W roku 1395 Bogusław VIII i Warcisław VII, potwierdzają własność wsi Sarnow i Lanke na rzecz klasztoru wraz ze wszystkimi przynależnościami oraz wolne od podatków i usług.
W 1469 roku von Zastrow dziedziczy Sarnow i zostaje jej właścicielem.
W księdze kościelnej z 1594 roku znajduje się wykaz 22 rolników i 2 folwarków.
W 1627 roku spłonęła plebania. W jej miejsce wzniesiono nowy folwark. Z kolei, starą siedzibę rządcy zamieniono na plebanię. W tym samym roku według metryk ziemskich, klasztor w Wolinie opodatkował 13 półrolników, 1 chałupnika i 1 owczarza, A urząd książęcy w Wolinie opodatkował 7 półrolników, 3 chałupników. Według opisu urzędu w Wolinie sporządzonego przez komisję szwedzką w roku 1654 do urzędu należało 9 rolników i 4 chałupników, a 4 rolników należało do von Zastrow.
fot. Ulica prowadząca do kościoła przed rokiem 1945
W czasie wojny trzydziestoletniej we wsi zostało opuszczone 10 gospodarstw, które zamieniono na hodowlę owiec.
fot.Projekt owczarni w Altsarnow( Żarnowo), podpisany przez kierownika budowy Haase w roku 1774 ( Państwowe Archiwum w Szczecinie)
W XVIII do urzędu w Stepenitz ( Stepnica) należy folwark Hammelschäferei z 13 ¾ łana ( jeden łan pruski to 16,5 ha), 9 rolników, 4 chłopów małorolnych, 6 chałupników, gospoda, kuźnia, szkoła, parafia, majątek szlachecki o powierzchni 2 ½ łana :
- Von Zastrow – grunty orne i 2 gospodarstwa
- Von Flemming – Rissnow i 2 półrolników
- Von Zastrow-Lanke i 1 rolnik
Plan Żarnowa z 1782 roku
W 1777 roku założono folwark Neusarnow o powierzchni 847 morg magdeburskich .W 1811 następuje sprzedaż folwarku Altsarnow, Oberamtmannowi Castnerow, który w 1816 roku wydzielił z niego 15 gospodarstw. W 1817 roku, wydzielonemu terenowi nadano nazwę „Hermannsthal” – Racimierz.
W 1870 w Altsarnow ( Żarnowo) mieszkało 9 rolników, 34 chłopów małorolnych, karczmarz, także wielu chałupników i właścicieli. Udział szlachecki, który został podzielony na drobne części własności i sprzedany w XIX w., liczył w 1870 r. 199 mieszkańców, w tym 37 właścicieli posiadających 1168 akrów. W 1939: 30 gospodarstw dziedzicznych o powierzchni 627 ha i 664 mieszkańców. Całkowita powierzchnia wsi wynosiła 1487,4 ha. Do wsi należały dzielnice mieszkalne: Börne, Eichholz, Large, Larse.
Na południe od wsi przy drodze prowadzącej do Stepnicy, znajdował się wiatrak holenderski.
Jego właścicielem od 1924 był niejaki Herzberg. Wiatrak ten był całkowicie zmotoryzowany i nie napędzany wiatrem. Dawniej na północ od tego znajdował się jeszcze jeden wiatrak holenderski, lecz spłonął w roku 1912.
W trakcie II wojny światowej wieś nie ucierpiała. Ostatecznie miejscowość została zajęta w 1945 przez Armię Czerwoną i została przekazana administracji polskiej.
W południowej części wsi znajduje się duży, regularny, czworoboczny cmentarz z krzyżowym układem alei lipowo – klonowych oraz elementami historycznej nekropolii ( z fragmentami nagrobków ewangelickich ). Teren cmentarza został poszerzony o współczesną nekropolię, założoną w 1958 r. Obecnie nadal użytkowany. Na terenie cmentarza znajduje się pomnik poległych mieszkańców wsi Altsarnow ( Żarnowo) w czasie I wojny światowej.
fot. Pomnik poległych mieszkańców wsi w czasie I wojny światowej. Zdjęcie Wojciech Janda
Pośrodku wsi znajduje się murowany neogotycki kościół parafialny z połowy XIX wieku.
fot. Kościół w Żarnowie – zdjęcie Wojciech Janda
fot. Kościół przed rokiem 1945
We wsi znajduje się szkoła podstawowa, urząd pocztowy, ośrodek zdrowia, kilka sklepów spożywczych i przystanków PKS. Razem z wsiami Racimierz i Łąka, Żarnowo tworzy mały zespół wiejski ciągnący się wzdłuż jednej szosy. Od strony zachodniej wieś otaczają łąki i bagna, poprzecinane kanałami, znajduje się tam rezerwat przyrody „Czarnocin”.
fot. Widokówki z okresu przedwojennego
fot. Mapa Żarnowa przed rokiem 1945
Tłumaczenie z języka niemieckiego Tomasz Wetta
Urodziłam się w Żarnowie i pamiętam dużo obiektów jak tartak , stolarnie, sale kinowe, taneczne itd. Pamiętam ten opisany wiatrak na początku Żarnowa . Pamiętam Kościół Ewangielicki i wiele innych ciekawych miejsc .
Hodowlę wiec czy raczej owiec?
Poprawione, dziękuję za zwrócenie uwagi. Niestety, mimo wielokrotnego sprawdzania, zdarzają się i takie „kwiatki”